Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUCN) tarafından hazırlanan ve nesli tükenme tehdidi altında olan türlerin yer aldığı Kırmızı listede 2014’te 73 bin 686 olarak değerlendirilen canlı türü sayısı 157 bin 190’a, 22 bin 103 olan tehlike altındaki tür sayısı ise 44 bin 16’ya yükseldi
Kırmızı Liste’ye göre, Afrika’daki Turkana Gölü‘nde yaşayan büyük dişli Turkana Gölü soyguncusu (brycinus ferox), iklim değişikliğinin habitatlarda yol açtığı bozulmalar ve aşırı avlanma nedeniyle “en az endişe” kategorisinden “hassas” kategorisine dahil edildi.
Tehdit artarak büyüyor
Atlantik somonunun (salmo salar) popülasyonu, 2006-2020 yılları arasında yüzde 23 azalırken, bu durum Kırmızı Liste’deki statüsünün “en az endişe” sınıfından “yakın tehdit” sınıfına taşınmasına yol açtı. Nesli tükendiği düşünülen fakat yeniden görülmeye başlanan canlı türleri de Kırmızı Liste’de yer alıyor. Afrika’nın Sahel Bölgesi’nde 1990’ların sonunda yok olan ve Kırmızı Liste’de “nesli tükenen” kategorisinde bulunan kıvrık boynuzlu oriks (oryx dammah), Çad‘da yeniden görülmesi üzerine “tehlike altındaki tür” listesine dahil edildi. Kazakistan, Moğolistan, Rusya ve Özbekistan‘da yaşayan sayga antilobu, (saiga tatarica) koruma çalışmaları sonucu “kritik tehlike” listesinden “yakın tehdit” listesine alındı.
Tatlı su balıkları!
Yeni Yaşam – Dünyadaki tatlı su balık türlerinin ele alındığı kapsamlı ilk değerlendirmenin sonuçları da güncellenen Kırmızı Liste’yle birlikte paylaşıldı. Bulgulara göre, dünyadaki tatlı su balığı türlerinin yüzde 25’i yani değerlendirmeye dahil edilen 14 bin 898 türden 3 bin 86’sının nesli, tükenme tehdidi altında bulunuyor. Bu türlerin en az yüzde 17’si su seviyelerinde azalma, mevsimlerin değişmesi ve yükselen deniz suyunun nehirlere taşınması gibi iklim değişikliğiyle bağlantılı olaylardan etkileniyor. Nesli tükenme tehdidi altındaki tatlı su balığı türlerinin yüzde 57’si kirlilik, yüzde 45’i barajlar ve su kullanımı, yüzde 33’ü istilacı türler ve hastalıklar ve yüzde 25’i aşırı avlanma nedeniyle risk altında bulunuyor.
‘Akdeniz fazla ısınıyor’
Doğal Hayatı Koruma Vakfı (WWF) Deniz ve Yaban Hayatı Programı Müdürü Ayşe Oruç AA’ya yaptığı açıklamada, “Yüksek sıcaklıklar deniz kaplumbağalarının kuluçka başarısının düşmesine neden olurken yükselen deniz seviyeleri, yuvaları sular altında bırakıp yavruların boğulması tehdidini oluşturur. Ayrıca yeşil deniz kaplumbağalarının besini olan deniz çayırları da okyanus ısınmasına ve iklim değişikliklerine karşı hassastır” dedi. Oruç, Akdeniz Havzası’nın, diğer denizlere kıyasla yüzde 20 daha fazla ısındığını dolayısıyla biyoçeşitlilik kaybının önüne geçilmesi için iklim değişikliğiyle mücadele çabalarının güçlendirilmesine ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.